وزرای دفاع ناتو بزرگترین برنامه تسلیحاتی این پیمان نظامی از زمان پایان جنگ سرد را تصویب کردند. همانطور که پس از نشست وزیران روز پنج‌شنبه در بروکسل اعلام شد، کشورهای عضو ناتو در آینده پنج درصد از تولید ناخالص داخلی خود با ترکیب - ۳.۵ درصد مستقیماً برای مصارف بودجۀ نظامی و ۱.۵ درصد برای سایر برای اقدامات آماده‌سازی جنگ، مانند زیرساخت‌های نظامی ضروری و تجهیزات اختصاص خواهند داد. بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان، درباره پیامدهای این تصمیم گفت: «تصمیمات امروز تا سالهای دهه ۳۰ راهنمای مسیر ما خواهند بود.»
این برنامه‌های تسلیحاتی ناتو از سناریوهای عملیاتی مشخصی که برای جنگ با روسیه تهیه شده اند، تهیه شده‌اند. بیهوده نیست که ارتش آلمان علاوه بر تمام موارد دیگر مثل سایرین، پنج تا شش تیپ رزمی سنگین‌مسلح دیگر با حدود ۵.۰۰۰ سرباز در هر تیپ را ایجاد خواهد کرد. به گفته پیستوریوس، تعداد سربازان به میزان ۶۰ هزار نفر افزایش خواهد یافت. برلین می‌کوشد از این برنامه تسلیحاتی ناتو برای تبدیل ارتش آلمان به قوی‌ترین نیروی متعارف در اروپا - حتی پیش از فرانسه - استفاده کند.
۶۰ هزار سرباز بیشتر
وزیر دفاع آلمان بوریس پیستوریوس پیش از این نشست با سایر وزرای دفاع اروپائی نیز درباره نقشۀ آلمان در مورد افزایش تعداد سربازان ارتش آلمان اظهاراتی فوق را بیان کرده بود. برنامۀ تا کنونی آلمان مبنی بر این بود، که تعداد سربازان ارتش آلمان تا سال ۲۰۳۱ به حداقل ۲۰۳ هزار سرباز برسند، اما این هدف در حال حاضر دور از دسترس است. آمار نشان میدهد که تعداد کل سربازان از ۱۸۱.۵۰۰ در پایان ۲۰۲۳ به ۱۸۱.۱۵۰ نفر در پایان ۲۰۲۴ کاهش نیز یافته است. (۱) اگرچه برلین در بهار ۲۰۲۲ امیدوار بود که جنگ اوکراین تعداد داوطلبان خدمت را افزایش دهد، اما به جز یک افزایش کوچک در نیمه اول سال ۲۰۲۲ این اتفاق بوقوع نپیوست. پیستوریوس اخیراً اعلام کرد که آلمان به حدود ۴۶۰.۰۰۰ نظامی نیاز دارد که ۲۶۰.۰۰۰ نفر آنان می‌توانند سربازان ذخیره باشند، اما او سپس این نظر را اصلاح کرده و گفت اکنون ارتش آلمان به «۵۰ تا ۶۰ هزار سرباز بیشتر در نیروهای دائمی» نیاز دارد. این به معنای افزایش یک‌سومی در نیروهاست، در حالی که هدف کلی همچنان ۴۶۰.۰۰۰ نفر شامل ذخیره‌ها باقی مانده است. در برلین صداهایی که بر لزوم بازگشت به خدمت وظیفۀ اجباری برا برای تحقق این هدف ضروری میدانند، بطور روزافزونی افزایش می‌یابد.
تیپ‌های رزمی جدید
یکی از موضوعات نشست دیروز وزیران دفاع ناتو این بود که کدام کشورهای عضو در سالهای آینده چه سیستمهای تسلیحاتی را باید تهیه کنند. پاسخ به این پرسش از «طرح‌های دفاعی» ناتو نتیجه‌گیری شده است که این ناتو از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ آنها را جمع‌آوری و تهیه کرده و بطور رسمی در اجلاس ژوئیه ۲۰۲۳ در ویلنیوس بتصویب رسانده است. (۲) در این طرح‌ها به‌طور مشخص سناریوهای عملیاتی برای وقوع جنگ احتمالی ناتو با روسیه مشخص شده اند. اینکه چه نوع سیستمهای تسلیحاتی برای این نقابل مورد نیاز خواهند بود که اکنون باید تامین شوند، همچنین خود «طرح‌های دفاعی» مورد نظر به صورت محرمانه نگهداری می‌شوند. پیستوریوس در بروکسل گفت که آلمان طبق روال گذشته «دومین بسته بزرگ قابلیت‌ها در ناتو» را تهیه خواهد کرد. (۳) او افزود که آلمان در سالهای آینده «یگان‌های بزرگ نیروی زمینی»، به ویژه تیپ‌های رزمی که سیستمهای تسلیحاتی آنان در حال حاضر چرخشی [بخاطر کمبود تسلیحات -م] فعالیت میکنند، «به طور کامل تسلیح » خواهد کرد. مطابق گزارشات ارتش آلمان در صدد ایجاد پنج تا شش تیپ رزمی جدید با ظرفیت هر کدام با حدود ۵۰۰۰ سرباز است. اینها علاوه بر هشت تیپ موجود و دو تیپ دیگر که یکی در حال تشکیل و دیگری در مرحله برنامه‌ریزی است - ایجاد خواهند شد. (۴) همچنین بر تمام اینها ناوشکن‌ها، جنگنده‌ها، هلیکوپترها و سیستمهای دفاع هوایی نیز به این برنامه اضافه شده‌اند.
پنج درصد از تولید ناخالص داخلی
برنامه‌ای که به عنوان «بزرگترین برنامه تسلیحاتی از زمان جنگ سرد» شناخته میشود،(۵) مستلزم افزایش چشمگیر بودجه نظامی تمامی کشورهای عضو ناتو است. وزرای دفاع ناتو روز پنج‌شنبه گذشته بر افزایش بودجه دفاعی به میزان پنج درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) تأکید کردند که از دو بخش تشکیل میشود افزایش بودجه برای وظایف صرف نظامی به ۳.۵ درصد تولید ناخالص داخلی . ۱.۵ درصد هم و برای هزینه‌های اضافی لز قبیل مدرنیزه کردن زیرساخت‌های نظامی ضروری و اقدامات امنیت سایبری. در آلمان، این بودجه قبل از هر چیز میتواند صرف بازسازی جاده‌ها، پل‌ها و خطوط ریلی - به ویژه مسیرهای منتهی به شرق - میشود.(۶) دولت فدرال قصد دارد سهم بودجۀ نظامی را که اکنون معادل ۲.۱ درصد از تولید ناخالص است، سالانه به اندازۀ ۰/۲ در صد – محاسبه شده بر مبنای تولید ناخالص داخلی سال ۲۰۲۴- اقزایش دهد: این به معنای آن است که سالانه ۸.۵ میلیارد یورو بر بودجۀ نظامی افزوده میگردد. به این ترتیب تا سال ۲۰۳۲، بودجه نظامی آلمان به بیش از ۱۵۰ میلیارد یورو خواهد رسید: همزمان ۶۵ میلیارد یورو دیگر نیز برای هزینۀ زیرساخت‌های نظامی اختصاص می‌یابند. برای مقایسه با پستهای فعلی پستهای بودجه کنونی وزارت کار و امور اجتماعی آلمان ۱۸۰ میلیارد یورو است. [عواقب عظیم تغییر بودجۀ وزارت کار و امور اجتماعی آلمان به‌حدی عظیم خواهند بود، که منتقدین از تبدیل آلمان به کشورهائی مثل ترکیه، کشورهای بالکان و ایران هشدار میدهند – م]
.نقش صنایع تسلیحاتی
در بروکسل و برلین، چالش اصلی نه سوال و نااطمینانی پیرامون اجرای این افزایش بی‌سابقه بودجه نظامی، بلکه چگونگی ایجاد ظرفیتهای تولیدی لازم در صنایع تسلیحاتی و چگونگی در هم‌شکستن مقاومتهای احتمالی بین مردم [در نتیجۀ وخامت اوضاع -م] است. ناظران معتقدند، رشد شدید تسلیحاتی تنها زمانی متحقق خواهد شد، که ظرفیتهای لازم صنابع اسلحه سازی توسعه یابند. هم اکنون شرکتهای تولید تسلیحات مانند راین متال، دییل و هنزولدت در حال گسترش کارخانه‌ها، احداث واحدهای جدید و استخدام نیروی کار هستند. (۷)
برنامه‌هایی نیز برای خریداری کارخانه‌های خودروسازی و قطعه ساز، که بخاطر کوچک شدن مدام حجم تولیداتشان دیگر کاربردی ندارند نیز وجود دارد. مزیت این طرح در آن است که فرآیندهای تولید و دانش فنی موجود در صنعت خودرو سازی شباهت های قابل توجهی با تولیدات نطامی دارد که می‌توانند به اتوماسیون خطوط تولید و مونتاژ نهائی تسلیحات کمک کنند. دولت آلمان قصد دارد علاوه بر گسترش غول واحدهای حدادی تسلیحات، فرآیندهای خرید تسلیحات را در بین کشورهای اروپایی عضو ناتو نیز هماهنگ کرده و تولید مشترک تسلیحات را توسعه دهد. [کلاسترینگ و حفظ پستهای کلیدی در آلمان و تقسیم کار تولید پست در میان کشورهای دیگر -م] بردارد. یک گام مهم در این مسیر، انتصاب ژنرال آندره دنک به عنوان اولین مدیر اجرایی آلمانی در آژانس تسلیحات اروپا است. (۸)
رقابت بسوی پیشی گرفتن آلمانی
دولت آلمان از این فرصت عظیم تسلیح نادر چهار چوب ناتو استفاده میکند تا به هدف اعلام شده خود یعنی تبدیل کردن ارتش خود به قوی‌ترین نیروی نظامی متعارف در اروپا دست یابد. در حال حاضر ارتش آلمان در زمینۀ برخی از تجهیزات از دیگر اعضای ناتو در اروپا بمراتب عقب‌تر است. بنابر آخرین گزارش آلمان:
-اکنون با ۳۱۳ تانک جنگی در مقام مقایسه با فرانسه (۲۰۰) موقعیت بهتری دارد اما در مقابل لهستان (۶۶۲) و رقم عظیم ترکیه (۲۳۷۸) تانک بسیار ضعیف‌تر است. (۹)
- تعداد جنگنده‌های آلمان ۲۲۶ فروند در مقابل ۲۳۸ جنگندۀ فرانسوی و ۲۹۳ جنگندۀ ترکیه ای قرار دارد.
- با ۱۱ فروند ناو و ناوشکن آلمان، از ایتالیا ۱۷ و فرانسه ۲۱ فروند هم عقتبتر میباشد.
-تعداد زیر‌دریائی‌ها ۶ فروند در مقابل ۸ فروند ایتالیائی و ۹ فروند فرانسوی
دولت آلمان برنامه‌های تسلیحاتی خود که در چارچوب صندوق ویژه ۱۰۰ میلیارد یورویی (تصویب شده در دولت ائتلافی قبلی در فوریه ۲۰۲۲) آغاز کرده است اکنون در چارچوب ناتو بشدت ادامه میدهد.
جرمن فارین پالیسی، ۶ ژوئن ۲۰۲۵
ترجمه سعید عطاپور
https://www.german-foreign-policy.com/news/detail/10005
[1] Pistorius will bis zu 60.000 zusätzliche Soldaten. tagesschau.de 05.06.2025.
[2] S. dazu Der Gipfel von Vilnius.
[3] NATO-Verteidigungsministerinnen und -minister beschließen neue Fähigkeitsziele. bmvg.de 05.06.2025.
[4], [5] Thomas Gutschker: Das größte Aufrüstungsprogramm. Frankfurter Allgemeine Zeitung 06.06.2025.
[6] S. dazu Damit die Panzer rollen.
[7] S. dazu Konversion rückwärts.
[8] Generalmajor André Denk wird Chief Executive der EDA. esut.de 07.05.2025.
[9] Gregor Grosse: Mission Merz. Frankfurter Allgemeine Zeitung 28.05.2025.
ادامه مطلب ..و