قدرتهای بزرگ و جنگهای آنان – 1

نوشتۀ: جرمن فارین پالیسی
Write a comment

در گزارش که روابط بین چین و آمریکا را به عنوان "مهم ترین" روابط دهه های آتی رده بندی می کند، گفته می شود که حل و فصل "اختلافات" بین چین و آمریکا "همواره دشوارتر" می شود. البته یک "جدال نظامی" بین بزرگترین "قدرت در حال عروج" و "هژمون" تاکنونی به هیچ وجه "از پیش رقم نخورده است"، اما همه چیز بر آن دلالت دارد که این روابط آشکارا بدتر می شوند.

.

توضیح سایت:

در آستانه برگزاری کنفرانس مونیخ، سایت آلمانی زبان جرمن فارین پالیسی چکیده ای از گزارش تدارکاتی سازمان دهندگان کنفرانس را منتشر نموده است. علاوه بر ارزیابی عمومی مندرج در گزارش، نکته مهمی نیز در آن به چشم میخورد که سبب ترجمۀ مطلب حاضر نیز شد. در گزارش مزبور نام برخی کشورها به عنوان کشورهای منشأ اختلال در دورۀ حاضر به میان می آید که در کنار روسیه شامل ترکیه و حتی عربستان و تا حدودی حتی اوکراین نیز می شود. اما از ایران اسمی به میان نمی آید. این بدون تردید ناشی از بی اهمیتی ایران نیست، گرایش معینی را در غرب نشان می دهد که در نتیجۀ تحولات سیاسی در ایران و پس از توافق هسته ای، ایران برای آن نه به عنوان یک تهدید، بلکه به عنوان یک فرصت به حساب می آید. شرکت محمد جواد ظریف در این کنفرانس نیز در همین راستاست. تحولات روزها و هفته های آینده نشان خواهند داد که این ارزیابی تا چه حد منعک.س کنندۀ صف بندی واقعی در صحنۀ سیاست رسمی ایران است و تا چه حد در خود غرب از نفوذ برخوردار است.

**************************************

سازماندهندگان کنفرانس امنیتی مونیخ برای سالهای آینده افزایش جدالها و جنگها را پیش بینی می کنند. در سند ضمیمۀ منتشر شده به نام "گزارش امنیتی مونیخ" برای کنفرانس سالانۀ امسال که آخر هفتۀ جاری در مونیخ برگزار می شود آمده است که "محافظان سنتی نظم لیبرالی (منظور قدرتهای غربی است) با  اخلالگران هر چه بیشتری روبرو هستند که نظم های در هم پاشیده را هر چه بیشتر بی ثبات می کنند". حتی ریسک به کار گرفته شدن سلاحهای هسته ای امروز بیش از هر زمان دیگری پس از پایان جنگ سرد است.

سازماندهندگان کنفرانس رؤسای جمهوری روسیه و ترکیه، وزیر دفاع عربستان و "در اندازۀ کمتری" رئیس جمهور اوکراین را در شمار "جماعت سرکشی" می شمارند که آشکارا سرکردگی غرب را به چالش می کشند. "گزارش امنیتی مونیخ" به رابطۀ بین چین و غرب، عملیات جدید ناتو در شرق اروپا و همچنین خطر یک جنگ داغ بین قدرتهای بزرگ  می پردازد. بحران عمیق اروپا نیز مورد تحلیل قرار می گیرد.

موفقیت و ناکامی اتحادیه اروپا

"گزارش امنیتی مونیخ" دربارۀ اتحادیۀ اروپا اظهارات کاملا  دوگانه ای را عنوان می کند. از یک سو گفته می شود که "قالب کلیدی حل بحران اوکراین" – فرمت نورماندی – از سوی غرب منحصرا توسط دولتهای اتحادیه اروپا تشکیل شده است و "دربرگیرندۀ آمریکا نیست". نشانه ای برای عروج قدرتنمائی سیاسی برلین و بروکسل: "در هر بحران بزرگ اروپائی از زمان پایان جنگ سرد، چنین غیبتی غیر قابل تصور بود". [1]

از سوی دیگر گزارش به این اشاره می کند که اتحادیه اروپا از درون خود با مانع وجود مسائل سنگینی روبرو است: مثلا کماکان تحول در یونان و سرنوشت یورو با "علامتهای سؤال" احاطه شده است؛ خطر خروج بریتانیای کبیر تهدید می کند؛ باز سازی دوباره مرزها سیستم مرزی شنگن را زیر سؤال می برد و "ناسیونالیسم و پوپولیسم" مانع پیشرفت در ادغام اروپائی هستند.

همچنین باید مورد تأکید قرار گیرد که یک هدف مرکزی استراتژی امنیتی اتحادیۀ اروپا از سال 2003 مبنی بر تصمیم به ایجاد "حلقه ای از کشورهای با حاکمیت خوب در شرق اتحادیۀ اروپا و سواحل دریای مدیترانه" شکست خورده است. اتحادیۀ اروپا امروز بیشتر در احاطۀ "حلقه ای از آتش" قرار گرفته است. "گزارش امنیتی مونیخ" از این سخنی به میان نمی آورد که دولتهای غربی جرقۀ این "حلقۀ آتش" را با جنگهای خودشان بطور مثال در عراق و لیبی و همچنین با حمایتهای جنگی شان در سوریه زده اند.

یک پردۀ آهنین جدید

در حالی که ولفگانگ ایشینگر، رئیس کنفرانس امنیتی مونیخ، اذعان می کند که "سال 2016 برای اتحادیۀ اروپا سخت ترین سال تاریخش" خواهد بود[2]، در "گزارش امنیتی مونیخ" در رابطه با فعالیتهای اخیر ناتو در شرق اروپا آمده است که این فعالیتها "ریسک واقعی یک افزایش تشنج را" در خود دارند. دور از انتظار نیست که در رابطه با گسترش بیشتر مواضع ناتو در شرق اروپا پیش از برگزاری کنفرانس سران ناتو در ماه ژوئیه در ورشو، مباحثاتی به جریان بیفتد.

بر اساس نظر سنجیهای انجام شده در میان "متخصصین دفاعی اروپائی"، 34 درصد بر این نظرند که این پیمان جنگی در دو سال اخیر که در طی آن از جمله ارتش "سرنیزه" را ایجاد کرد و چندین مانور بزرگ انجام داد [3]، در شرق اروپا "هنوز به اندازه کافی" کار نکرده است. 29 درصد بر این نظرند که حضور نظامی ناتو در سطح کنونی تا سال 2020 نیز در همین سطح باقی خواهد ماند در حالی که 50 درصد بر این نظرند که این حضور "محکمتر" خواهد شد و 11 درصد حتی "یک حضور نظامی دائمی ناتو" و به این ترتیب پایان "توافق پایه ای ناتو روسیه" را محتمل می دانند که غرب تاکنون از آن اجتناب کرده است.

چنانچه فنلاند و سوئد واقعا وارد پیمان ناتو شوند – هر دو کشور اکنون این را مورد مطالعه قرار داده اند [4] -، آنگاه یک بلوک غربی مستحکم و بسته متکی بر ناتو و اتحادیۀ اروپا در مقابل یک "اردوگاه روسی" قرار خواهد گرفت. بین این دو "منطقۀ حائلی" از فقط "تعداد کمی از کشورها" قرار خواهد داشت. نهایتا - در نتیجۀ اقدامات ناتو- حتی احتمال نوعی "پردۀ آهنین جدید" را نمی توان نفی کرد.

نزاع با چین

"گزارش امنیتی مونیخ" بویژه جمهوری خلق چین را بیشتر مد نظر قرار می دهد. در سند این سؤال طرح می شود که "آیا چین نظمی موازی را بر پا خواهد کرد؟". نظمی که نهادهای مهم بین المللی ای را که پکن در سالهای گذشته بخشا رهبری ایجاد آنها را بر عهده داشته است در مقابل نهادهای تاکنونی نظم جهانی تحت تسلط غرب قرار می دهد. بانک جهانی و صندوق بین المللی پول در این فاصله ما به ازائی در بانک بریکس و صندوق ارزی بریکس [5] یافته اند که چین در آنها مشارکت دارد. بانک توسعۀ آسیائی (ADB)  نیز ما به ازائی در بانک سرمایه گذاری ساختاری آسیا (AIIB) در برابر خود دارد. نقل و انتقالات مالی به طور فزاینده ای نه فقط با دلار و یورو، بلکه با رنمینبی [واحد پول چین] صورت میگیرند و در مقابل ائتلافهای با نفوذ تحت تسلط غرب از قبیل جی7/جی 8 اتحادهایی از قبیل ائتلاف بریکس و یا سازمان همکاریهای شانگهای (SCO) قرار می گیرند.

در گزارش که روابط بین چین و آمریکا را به عنوان "مهم ترین" روابط دهه های آتی رده بندی می کند، گفته می شود که حل و فصل "اختلافات" بین چین و آمریکا "همواره دشوارتر" می شود. البته یک "جدال نظامی" بین بزرگترین "قدرت در حال عروج" و "هژمون" تاکنونی به هیچ وجه "از پیش رقم نخورده است"، اما همه چیز بر آن دلالت دارد که این روابط آشکارا بدتر می شوند.

خطر جدید جنگ اتمی

 مؤلفین گزارش چنین ارزیابی می کنند که در کل هنوز خطر یک جنگ بین قدرتهای بزرگ محدود است. اما برای اولین بار پس از پایان جنگ سرد نمی توان اوجگیری رابطۀ قهرآمیز بین آنان را "به عنوان کابوسی غیر واقعی مورد بی توجهی قرار داد". این بویژه در مورد جدال بین غرب و روسیه صدق می کند که در این فاصله در شرق اروپا به سلسله ای از برخوردهای نظامی منجر شده است. خطر "یک اوجگیری ناخواسته در این میان را نمی توان انکار نمود".

سند مزبور از یک گزارش سازمان آمریکائی "ابتکار تهدید هسته ای Nuclear Threat Initiative " نقل می کند که: "ریسک به کارگیری سلاح هسته ای در حوزۀ اروپا-آتلانتیک افزایش می یابد و اکنون از تمام دوران پسا جنگ سردی بالاتر است". این تلقی هم اکنون وسیعا رایج است. اخیرا ولفگانگ ایشینگر رئیس کنفرانس مونیخ اظهار داشت که :"ویلیام پری، وزیر دفاع سابق ایالات متحده خطر یک تقابل هسته ای را بیش از تمام دوران پس از فروپاشی شوروی ارزیابی می کند. من با این ارزیابی موافقم و متأسفانه باید بگویم: ما در آغاز سال 2016 شاهد خطرناکترین وضعیت جهان پس از پایان جنگ سرد هستیم." [6]

 

جرمن فارین پالیسی

11 فوریه 2016

ترجمه تحریریه امید

[1] Zitate hier und im Folgenden aus: Munich Security Report 2016. Boundless Crises, Reckless Spoilers, Helpless Guardians. www.securityconference.de.

[2] „Gefahr einer nuklearen Konfrontation ist hoch“. www.welt.de 21.01.2016.

[3] S. dazu Kriegsführung im 21. Jahrhundert (I)Kriegsführung im 21. Jahrhundert (II) und Botschaft an die Weltöffentlichkeit.

[4] S. dazu Die NATO-Norderweiterung.

[5] S. dazu Die Allianz der Bedrohten und Der Überlegenheitsanspruch des Westens.

[6] „Gefahr einer nuklearen Konfrontation ist hoch“. www.welt.de 21.01.2016.

منبع:

http://www.german-foreign-policy.com/de/fulltext/59304

http://politik-im-spiegel.de/die-groen-mchte-und-ihre-kriege-i/#more-40462

 

 

Write comments...
or post as a guest
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Be the first to comment.

کنفرانس مؤسس

  • 50 سال مبارزه بر سر مارکسیسم 1932-1883 (قسمت سوم)
    از موضع تئوری مارکسیستیِ بحران و فروپاشی، این امر از ابتدا از نظر گروسمن مسلم است که برای پرولتاریا انتظار تقدیرگرایانه فروپاشیِ خود به خود ، بدون آن که فعالانه در آن دخالت کند؛ قابل طرح نیست. رژیم های کهنه…
  • حزب پرولتاریا
    حزب وظایف خود را تنها به شرطی می تواند ایفا کند که خود تجسم نظم و سازمان باشد، وقتی که خود بخش سازمانیابی شدۀ پرولتاریا باشد. در غیر این صورت نمی تواند ادعایی برای به دست گرفتن رهبری توده های…
  • اتحادیه ها و شوراها
    رابطۀ بین اتحادیه و شورا باید به موقعیتی منجر شود که غلبه بر قانونمندی و [سازماندهی] تعرض طبقۀ کارگر در مساعدترین لحظه را برای این طبقه امکانپذیر سازد. در لحظه ای که طبقۀ کارگر به آن حداقلی از تدارکات لازم…
  • دربارۀ اوضاع جهانی - 14: یک پیمان تجاری ارزشمند
    یک رویکرد مشترک EU-US می تواند بر تجارت در سراسر جهان تأثیر گذار باشد. روشی که استانداردها، از جمله مقررات سلامتی و بهداشتی و صدور مجوز صادرات در بازارهای دیگر را نیز تسهیل میکند. به خصوص مناطقی که هنوز تحت…
  • 50 سال مبارزه بر سر مارکسیسم 1932-1883 (قسمت دوم)
    همان طور که رزا لوکزامبورگ تاکید نموده است، "فروپاشی جامعه بورژوایی، سنگ بنای سوسیالیسم علمی است". اهمیت بزرگ تاریخی کتاب رزالوکزامبورگ در این جاست: که او در تقابلی آگاهانه با تلاش انحرافی نئو هارمونیست ها، به اندیشه ی بنیادین "کاپیتال"…

صد سال پس از انقلاب اکتبر

کنفرانس اول

هنر و ادبیات

ادامه...

صدا و تصویر